Η σύμβαση της μίσθωσης (κινητού ή ακινήτου) πράγματος είναι, με βάση τη γενική αρχή του ατύπου του άρθρου 158ΑΚ, άτυπη μη υποκείμενη σε οποιονδήποτε τύπο. Στη συναλλακτική πρακτική όμως έχει επικρατήσει, με σκοπό τη διευκόλυνση της απόδειξης της μισθωτικής σύμβασης μεταξύ των μερών, η κατάρτιση της εν λόγω σύμβασης με ιδιωτικό έγγραφο (μισθωτήριο). Η σύμβαση μπορεί, όμως, σε κάθε περίπτωση να καταρτιστεί και σιωπηρά.

Όπου ο νόμος είτε για την ισχύ της σύμβασης έναντι τρίτων, είτε για την ίδια τη σύσταση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των μερών, απαιτεί για τις μισθώσεις έγγραφο τύπο, το απαιτεί ρητώς (πχ. 614ΑΚ-έγγραφο βέβαιης χρονολογίας, 618ΑΚ-συμβολαιογραφικό έγγραφο και μεταγραφή των μακροχρόνιων μισθώσεων, συμβάσεις μίσθωσης με το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ.). Άτυπη είναι δε και η παράταση, το προσύμφωνο, η ανανέωση και οι τροποποιήσεις των μισθώσεων, ακόμη και αν το μισθωτήριο εμπεριέχει όρο που επιβάλλει την απόδειξη των τροποποιήσεων με έγγραφο (ΑΠ 693/1977, ΑΠ 667/1988, ΑΠ 674/1986).

Το άρθρο 77 παρ. 1 του ν. 2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), που αφορά τις υποχρεώσεις των εκμισθωτών ακινήτων, ορίζει, μετά την τροποποίησή του από την παράγραφο 8 του άρθρου 321 του ν. 4072/2012 (ΦΕΚ Α΄ 86/11.4.2012), τα εξής : «1. Ιδιωτικά έγγραφα μίσθωσης αστικών ακινήτων ασχέτως ποσού μισθώματος ή γεωργικών ακινήτων, εφόσον το μίσθωμα είναι ανώτερο των εκατό (100) ευρώ κατά μήνα, υποβάλλονται με τη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων και δικτυακών υποδομών από τον εκμισθωτή ή τον μισθωτή, μέσα στον επόμενο μήνα από τη σύνταξη τους. 2. Τα έγγραφα της προηγούμενης παραγράφου εφόσον δεν έχουν υποβληθεί, στερούνται κάθε αποδεικτικής δύναμης και δεν εξετάζονται από τα δικαστήρια και τις δημόσιες γενικά αρχές. Επίσης, στερούνται αποδεικτικής δύναμης και τα αντέγγραφα, με τα οποία συμφωνείται μίσθωμα διαφορετικό από το καθοριζόμενο στο έγγραφο της μίσθωσης. [….] 4. Όσοι δεν υποβάλλουν τα έγγραφα μίσθωσης ακινήτου ή τα υποβάλλουν εκπρόθεσμα, καθώς και οι συμβολαιογράφοι που δεν εφαρμόζουν τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, υπόκεινται σε πρόστιμο που ορίζεται με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του ν. 2523/1997. […]». Ρητώς δηλαδή υποβάλλεται η υποχρέωση υποβολής στη ΔΟΥ μέσα σε ένα μήνα από τη σύνταξή τους και όχι από την ημέρα έναρξη της μίσθωσης.

Η ως άνω διάταξη του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος είναι όμως φορολογικού δικαίου και με αυτή δεν επιβάλλεται συστατικός ή αποδεικτικός τύπος στις μισθωτικές συμβάσεις. Η διάταξη του 650 παρ.1 ΚΠολΔ, ως ειδικότερη του ΚωδΦορολΕισοδήματος, εξακολουθεί να ρυθμίζει το παραδεκτό ή μη, ως αποδεικτικού μέσου, του μη θεωρημένου από τον οικονομικό έφορο ιδιωτικού εγγράφου μίσθωσης, γιατί το άρθρο 650 ΚΠολΔ αναφέρεται στον τρόπο και στα μέσα απόδειξης των συμβάσεων μίσθωσης (βλ. Βαθρακοκοίλη Β. ΕρνομΑΚ άρθρο 574 αρ. 54 και 55). Για αυτό ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων λαμβάνονται υπόψη και αθεώρητα και μη υποβεβλημένα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μισθωτήρια (βλ. Ολ ΑΠ 13/1998, ΑΠ 465/1998, ΜονΠρωτΠειρ834/1993, ΜονΠρωτΣάμου 270/2010, ΑΠ 863/2000, ΕφΑθ 8363/2001).