Η διαρκώς αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζει πολυσδιάστατο και πρακτικό ενδιαφέρον υπό νομικό πρίσμα.

Μία από τις βασικές πτυχές του ενδιαφέροντος αυτού σχετίζεται με τη δυνατότητα επίκλησης και αξιοποίησης των αναρτήσεων που πραγματοποιούνται στα μέσα αυτά, όπως κατ’ εξοχήν το Facebook και το Instagram, ως αποδεικτικών μέσων στο πλαίσιο δικών ενώπιον πολιτικών δικαστηρίων για μία σειρά από αντικείμενα, όπως ενδεικτικώς για διατροφή ή επιμέλεια τέκνων, μισθωτικές διαφορές, ρύθμιση οφειλών και άλλες.

Σε μία προσπάθεια ενημέρωσης σχετικά με το επίκαιρο και ενδιαφέρον αυτό ζήτημα, παρουσιάζουμε αποσπάσματα αποφάσεων από πολιτικά δικαστήρια στην Ελλάδα.

  • Σύμφωνα με την απόφαση του Μον.Πρ.Θες. 16791/2009 Ασφ. [Διατροφή τέκνων] κρίθηκε, ότι: «Ειδικότερα, τα ανήλικα τέκνα επί του παρόντος τουλάχιστον δεν θα πρέπει να διανυκτερεύουν στην κατοικία του πατέρα τους, διότι αυτός φερόμενος τουλάχιστον απερίσκεπτα και ενόσω διαρκούσε η έγγαμη συμβίωση των διαδίκων, ανήρτησε στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στην ιστοσελίδα Facebook προσωπικό βίντεο που γύρισε ο ίδιος, που δείχνει την ηλικίας 9 ετών κόρη τους σε άσεμνες στάσεις. Το γεγονός αυτό πιθανολογήθηκε ότι γνώριζε και η αιτούσα. Είναι βέβαια γεγονός ότι πολλοί γονείς προβαίνουν σε αναρτήσεις διάφορων φωτογραφιών των ανήλικων τέκνων τους στην ιστοσελίδα Facebook, πλην όμως κάτι τέτοιο δεν βρίσκεται στα πλαίσια της άσκησης της γονικής μέριμνας και επιμέλειας του προσώπου των ανηλίκων, τα οποία εκτίθενται στο διαδίκτυο χωρίς λόγο.. Εκτός από το ως άνω περιστατικό, δεν πιθανολογήθηκε ότι υφίσταται κάποιος άλλος λόγος περιορισμού της επικοινωνίας των ανηλίκων με τον πατέρα τους»..
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Μον.Πρ.Αθ. 11183/2012 Ασφ.[Προσωρινή επιμέλεια τέκνου ] κρίθηκε, ότι: «Ο καθ` ου επικαλείται ότι η διακοπή της έγγαμης συμβίωσης οφείλεται οφείλεται στην κακή διαχείριση των οικονομικών εκ μέρους της ενάγουσας, η οποία καθ` όλο το χρονικό διάστημα του έγγαμου βίου τους διαχειριζόταν τα χρήματα τα οποία αυτό αποκόμιζε από την εργασία του. […] Αντίθετα η διακοπή της έγγαμης συμβίωσης πιθανολογήθηκε ότι οφείλεται στη σύναψη εξωσυζυγικής σχέσης εκ μέρους του καθ` ου με τρίτο άτομο, τούτο πιθανολογείται από το γεγονός ότι ο καθ` ου σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης «FACEBOOK» αναφέρει ότι ευρίσκεται σε σχέση την 18.12.2011, με το σχόλιο «Η KALYTERH MERA STH ΖΟΗ ΜΟΥ» σε συνδυασμό με το γεγονός ότι όπως προκύπτει από το την αναλυτική κατάσταση συναλλαγών του μήνα Μαρτίου 2012 της με αριθμό …………… πιστωτικής κάρτας …………… του καθ` ου, αυτός προέβη την 30.03.2012 (ότε και είχε διασπασθεί η μεταξύ τους έγγαμη συμβίωση) σε αγορά από το κατάστημα γυναικείων εσωρούχων …………… στο Μαρούσι αξίας 192,40 ευρώ και εν συνεχεία από το κατάστημα γυναικείων κοσμημάτων ………….. αξίας 528 ευρώ».
  • Η απόφαση με αριθμ. 346/2015 Εφ.Λαρ. δεν έλαβε υπόψιν του σχετικές προσκομισθείσες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναρτήσεις, καθότι δεν υφίσταντο συγκατάθεση. Πλέον συγκεκριμένα έκρινε, ότι: «Από τις ένορκες καταθέσεις … μη λαμβανομένων υπόψη των προσκομισθεισών μετ` επικλήσεως από τον εκκαλούντα – εναγόμενο αποτυπωμένων σε έγγραφο συνομιλιών της εφεσίβλητης – ενάγουσας στο διαδίκτυο με τρίτους και αναρτήσεων της στο μέσον κοινωνικής δικτύωσης facebook, διότι δεν υπάρχει συναίνεση της για την επεξεργασία τους και ως εκ τούτου πρόκειται για απαράδεκτα αποδεικτικά μέσα (πρβλ. ΑΠ 996/2010, ΑΠ 981/2009, ΕφΘεσ 389/2002 Νόμος){…}».
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Ειρ.Καλυμν. 55/2015 Ασφ. [Μισθωτική] κρίθηκε, ότι: «Αντίθετα, μάλιστα, κατά την κρίση του δικαστηρίου, εάν ο αιτών είχε εγκαταλείψει το μίσθιο δεν θα ασκούσε την υπό κρίση αίτηση και εάν πράγματι ο καθ` ου πίστευε ότι ο αιτών είχε εγκαταλείψει αυτό δεν προέβαινε στη συνέχεια, μετά την άσκηση της υπό κρίση αίτησης, στην απόσυρση της αγγελίας που ανήρτησε σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης (www.facebook.com) περί διάθεσης του επιδίκου καταστήματος προς νέα εκμίσθωση».
  • Η απόφαση με αριθμ. Εφ.Πειρ. 214/2016 έλαβε υπόψιν μεταξύ άλλων .. «και τις φωτογραφίες (ορισμένων εκ του facebook), των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητήθηκε..»
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Ειρ.Δύμης 32/2016 [Ρύθμιση οφειλής] : «Πιο συγκεκριμένα, η σύζυγός του, ως προανεφέρθη, διέκοψε την επιχείρησή της στις 9-1-2014, όμως εξακολουθεί να έχει εισοδήματα από αυτή, την διατηρεί ως «κρυπτόμενος» έμπορος, αφού εμφανίζεται ως υπεύθυνη του καταστήματος «…» στο διαδίκτυο (βλ. ιστοσελίδα <….>), έχει εργαστεί στο παρελθόν σε ένα από τα δύο καταστήματα που διατηρούσε (βλ. δημόσια ανάρτηση φωτογραφίας στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης «facebook» στις 16 Απριλίου 2012), ως εκ τούτου γνωρίζει το λειτουργικό αντικείμενο της επιχείρησης.[…]».
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Μον.Πρ.Θες. 13748/2017 Ασφ. [Διατροφή]: «Από τα έγγραφα, που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, […] και χωρίς να ληφθούν υπόψη οι προσκομιζόμενες από τον καθού η αίτηση εκτυπώσεις, που αποτυπώνουν αναρτήσεις, στις οποίες προέβη ο δεύτερος αιτών στο προφίλ του στο facebook (ώστε να είναι ορατές μόνο από τους «φίλους» του στο συγκεκριμένο μέσο κοινωνικής δικτύωσης), γραπτό μήνυμα (sms) που απέστειλε ο δεύτερος αιτών στο κινητό τηλέφωνο του καθού καθώς και εκτυπώσεις, όπου αποτυπώνονται απομαγνητοφωνήσεις τηλεφωνικών συνομιλιών, που είχε ο καθού με τον δεύτερο αιτούντα στις 10.11.2014 και με την πρώτη αιτούσα στις 12.11.2014 και οι οποίες μαγνητοφωνήθηκαν και χρησιμοποιούνται χωρίς τη συγκατάθεση των αιτούντων, καθότι συνιστούν απαγορευμένα αποδεικτικά μέσα και η λήψη τους υπόψη από το παρόν Δικαστήριο θα προσέκρουε στα άρθρα 9 παρ.1 εδ. β`, 19 παρ.1 του Συντάγματος και 8 της ΕΣΔΑ (βλ. σχετικά ΑΠ 996/2010 σε ΝΟΜΟΣ, ΕφΛαρ 346/2015 σε ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΠειρ 1121/2013 ΕλλΔ 2013, 1468 // Κ. Γεωργίου, Ασφαλιστικά Μέτρα, εκδ. 2015, άρθρο 690 υπό τον αριθ. 11)».
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Μον.Εφ.Πειρ. 130/2020 [Διατροφή]: «Οι δε αναρτήσεις σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης (facebook), που φέρεται ότι έχει κάνει η δεύτερη ενάγουσα, σχετικά με την παροχή υπηρεσιών φροντίδας νυχιών, υπό το προφίλ …., τις οποίες προσκομίζει εκτυπωμένες ο εναγόμενος, προς επίρρωση του ως άνω ισχυρισμού του, αφορούν ημερομηνίες του μηνός Αυγούστου του περασμένου έτους, ήτοι μετά το επίδικο διάστημα».
  • Σύμφωνα με την απόφαση του Μον.Πρ.Πειρ. 351/2019 [Διατροφή]: «Ο αιτών για πρώτη φορά με το έγγραφο σημείωμά του, επικαλούμενες φωτογραφίες της καθής θυγατέρας του στο Instagram στις οποίες εμφανίζεται ένα μπαούλο με πράγματα, διατείνεται ότι η θυγατέρα του πωλεί τα πράγματα αυτά και κερδίζει χρήματα, ισχυρισμός ο οποίος δεν ενισχύεται από καμία άλλη απόδειξη ούτε καν από τη φωτογραφία που επικαλείται, δεδομένου ότι δεν αναφέρεται σε αυτή ότι τα πράγματα που ευρίσκονται στο μπαούλο είναι προς πώληση. Εξάλλου, ούτε από τις λοιπές φωτογραφίες που προσκομίζει ο αιτών από το Instagram προκύπτει όπως αναφέρει στο σημείωμά του ο ίδιος ότι η καθής από πωλήσεις ή διαφημίσεις εισπράττει εισοδήματα».